เกลือแร่ (Electrolyte)

เกลือแร่เป็นองค์ประกอบหลักของน้ำและเลือดในร่างกาย หากขาดเกลือแร่ม้าจะขาดปริมาณน้ำที่จำเป็นในการดำรงชีวิต และถึงแม้ว่าม้าจะกินน้ำทุกวัน ถ้าขาดเกลือแร่ น้ำก็จะถูกขับออกเป็นปัสสาวะเป็นส่วนใหญ่ ร่างกายม้าจะสูญเสียเกลือแร่ตลอดเวลาทางปัสสาวะ น้ำลาย น้ำดี และเหงื่อ

รู้ได้อย่างไรว่าม้าเราขาดเกลือแร่?

เกิน 80% ของม้าที่เลี้ยงในเมืองไทยมีปัญหาของการขาดเกลือแร่แน่นอน เพราะอากาศร้อนชื้นของเราทำให้ความต้องการเกลือแร่เพิ่มขึ้นทวีคูณ แต่กลับมีการเสริมเกลือแร่อย่างถูกต้องน้อยมาก

อาการของการขาดเกลือแร่ที่เห็นชัดเจนได้แก่ อาการกล้ามเนื้อล้าอ่อนเพลีย ไม่มีเหงื่อ หายใจหอบ และบ่อยครั้งจะมีอาการเสียดท้องที่ตามมาจากการที่ลำไส้ทำงานได้ไม่ปกติ

เกลือแร่ที่ควรให้ม้าเป็นอย่างไร?

เกลือแร่ที่ดีต้องมีสูตรที่ตรงกับองค์ประกอบของเหงื่อและน้ำในร่างกายม้าจึงจะนำไปใช้ทดแทนส่วนที่สูญเสียได้ทุกวัน การให้เกลือแร่จึงต้องให้ตามสูตรที่จัดให้ม้าโดยเฉพาะ และเกลือแร่ของโรงพยาบาลม้าโคราช ได้ผลิตออกมาเพื่อตอบโจทย์ข้อนี้ เพื่อให้ม้าที่เลี้ยงในประเทศไทยได้รับเกลือแร่ที่เหมาะสมกับการทดแทนส่วนที่เสียไป

ใช้เกลือแกงแทนเกลือแร่ได้หรือไม่?

เหงื่อไม่ใช่เกลืออย่างเดียว เกลือแกงประกอบด้วย โซเดียม และคลอไรด์ แต่เหงื่อของม้ามีองค์ประกอบอื่นอีกไม่ได้มีแค่โซเดียม และคลอไรด์เท่านั้น ได้แก่ โปแตสเซียม แมงกานีส แมกนีเซียม และแคลเซียม ดังนั้นหากเราให้เกลือแกงอย่างเดียวก็จะไม่เพียงพอต่อความต้องการของม้าที่เลี้ยงในประเทศไทย เกลือแร่ที่ดีควรมีความสมดุลของเกลือแร่ใกล้เคียงกับองค์ประกอบในเหงื่อที่สุด

เกลือแร่ก้อนของวัวให้ม้ากินได้หรือไม่?

เกลือแร่ก้อนของวัวสามารถให้ม้าเลียกินได้ แต่นอกจากองค์ประกอบจะไม่ตรงกับความต้องการของม้าแล้ว  ก็ยังไม่มีทางที่ม้าจะสามารถเลียกินได้ในปริมาณที่เพียงพอต่อวัน จึงไม่ได้มีประโยชน์ในทางโภชนาการที่เพียงพอสำหรับม้า

เกลือแร่ของนอก จะไม่ดีได้อย่างไร??

ลองคิดดูว่าม้าที่อยู่เมืองนอก ส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่ในเขตร้อนชื้น ม้าเหล่านั้นไม่ได้มีความต้องการเกลือแร่ที่เข้มข้น และปริมาณสูงเท่าม้าที่อยู่ในประเทศเขตร้อนชื้น เมื่อเอาสูตรของเกลือแร่ของนอกหลายๆ ยี่ห้อมาเปรียบเทียบกับองค์ประกอบของเหงื่อแล้ว พบว่าไม่สามารถทดแทนปริมาณของเกลือแร่ที่สูญเสียไปในแต่ละวันของม้าที่เลี้ยงในสภาพอากาศอย่างเมืองไทยได้

ม้าไม่ได้แข่ง ไม่ได้ออกกำลัง ไม่ต้องให้เกลือแร่ก็ได้?

เป็นความคิดที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากสภาพอากาศของประเทศไทย จะทำให้ม้าสูญเสียเกลือแร่ในปริมาณที่มากกว่าปกติ ทั้งที่เรามองเห็น เช่น เหงื่อ  และที่มองไม่เห็น เช่น สิ่งขับถ่ายหรือคัดหลั่งต่างๆ  เมื่อเกลือแร่ในร่างกายขาดไป  ปริมาณน้ำในร่างกายก็จะขาดไปด้วย  ม้าที่ขาดน้ำในร่างกาย(Dehydration)  จะเกิดปัญหาได้ทุกระบบ  สิ่งที่พบเห็นเป็นประจำได้แก่

l  ลำไส้เคลื่อนไหวช้า  ขี้แข็งเป็นเม็ดกระสุน  เสียดท้องง่าย

l  ขาดน้ำในการผลิตน้ำย่อย ผอม หรือ น้ำหนักลด

l  สร้างเหงื่อไม่ได้หรือไม่พอ  ระบบความร้อนไม่ได้

l  เหนื่อยง่าย  กล้ามเนื้อล้า ใช้งานได้ไม่ทน

l  หากเป็นแม่ม้า  จะไม่สามารถผลิตน้ำนมได้เพียงพอ  ลูกแคระแกรน

ม้าหอบเกิดจากการขาดเกลือแร่ เกี่ยวกันยังไง?

ปกติม้าจะระบายความร้อนได้มีประสิทธิภาพที่สุดด้วยการขับเหงื่อ ม้าที่ขาดเกลือแร่ ความสามารถในการผลิตเหงื่อก็จะลดลง ทำให้ไม่สามารถระบายความร้อนได้ ร่างกายของม้าจึงพยายามทุกวิถีทางเพื่อลดความร้อนในร่างกาย การหายใจที่ถี่ขึ้นก็จะช่วยให้อากาศภายนอกที่เย็น เข้าไปแลกเปลี่ยนความร้อนจากเลือด โดยผ่านเนื้อเยื่อปอด แต่ปอดมีประสิทธิภาพในการแลกเปลี่ยนความร้อนต่ำมาก ถ้าเทียบกับการระบายความร้อนทางผิวหนังโดยการขับเหงื่อ  ดังนั้นถ้าม้าหอบ หมายความว่าร่างกายของม้ามีเกลือแร่ไม่มากพอที่จะผลิตเหงื่อ เพื่อระบายความร้อนได้

เกลือแร่โรงพยาบาลม้าแตกต่างจากยี่ห้ออื่นอย่างไร?

เกลือแร่โรงพยาบาลม้าเป็นสูตรที่คิดขึ้นโดยสัตวแพทย์ สำหรับม้าในประเทศไทยโดยเฉพาะ และมีความสมดุลของปริมาณ โซเดียม โพแทสเซียมคลอไรด์ แมกนีเซียม และแคลเซียม ที่ตรงกับเหงื่อของม้าจัดว่าเป็นสูตรที่สมดุลย์ที่สุดในท้องตลาด เกลือแร่สูตรนี้ยังช่วยป้องกันปัญหาเสียดท้อง เพราะทำให้ลำไส้ทำงานปกติและถ่ายนิ่ม ลดโอกาสการเสียดท้องชนิดอุดตันได้

ม้าที่มีอาการหอบ เมื่อให้เกลือแร่สูตรนี้ จะสามารถลดอาการหอบ ม้าจะสามารถระบายความร้อนโดยผลิตเหงื่อได้มากขึ้น เกลือแร่ของทางโรงพยาบาลจึงตอบโจทย์ปัญหาการขาดเกลือแร่ในม้าที่เลี้ยงในสภาพอากาศร้อนชื้นของประเทศไทยได้เป็นอย่างดี